صفحه اصلی

چنانچه وقت ندارید تا این مقاله را بخوانید می توانید آن را گوش دهید.

کمبود خواب آثار مختلفی روی شما دارد؛ بد خلقی و کاهش کارایی در طول روز از جمله شناخته شده ترین این آثار هستند؛ اما آیا می دانید که کم خوابی میتواند چه عواقب عمیقی بر سلامت جسمانی شما نیز داشته باشد؟
افرادی که از بدخوابی رنج می‌برند عواملی مثل استرس، دورکاری و… را مقصر میدانند؛ با این حال توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که هزینه تمام آن بی‌خوابی‌ها چیزی بیش از خلق و خوی بد و عدم تمرکز است. اگر بی‌خوابی در زندگی شما به یک عادت تبدیل شده باید بدانید خطر ابتلای شما به چاقی، بیماری های قلبی عروقی، دیابت و… افزایش پیدا کرده و همین موضوع می تواند طول عمر شما را کاهش دهد. اکنون مشخص شده است که یک خواب خوب شبانه برای یک زندگی طولانی و سالم ضروری است.
ما به چه میزان خواب نیاز داریم؟
بیشتر افراد حدود ۸ ساعت خواب با کیفیت شبانه برای عملکرد مناسب نیاز دارند؛ در این میان برخی نیاز خوابیشان کمتر و برخی بیشتر است. چیزی که مهم است این است که شما نیاز خوابتان را بفهمید و تلاش کنید خودتان را به آن برسانید.
به عنوان یک قانون کلی، اگر خسته از خواب بیدار میشوید و روز را در حسرت فرصتی برای چرت زدن سپری میکنید، به احتمال زیاد خواب کافی ندارید. فاکتورهای مختلفی میتواند به بد‌ خوابی منجر شود، از جمله شرایط سلامتی مثل آپنه خواب ولی در بیشتر افراد، بدخوابی به دلیل عادات خوابی بد است.
اگر نخوابیم چه اتفاقی می افتد؟
هر شخصی خستگی، بدخلقی و عدم تمرکز در پی کم¬خوابی را تجربه کرده است. یک شب تقریباً بدون خواب باعث می‌شود شما در روز بعد احساس خستگی کنید. در صورتی که این کم¬خوابی به عادت تبدیل نشود به سلامت شما آسیب نمی‌رساند. بعد از چند شب بی¬خوابی اثرات ذهنی، جدی تر می¬شود و مغز شما قادر به تمرکز و تصمیم گیری صحیح نخواهد بود. شما احساس ناراحتی و بیماری خواهید داشت و در طول روز ممکن است به خواب بروید. خطر آسیب و تصادف شما در خانه، محل کار و جاده نیز افزایش می¬یابد. اگر این بی‌خوابی ادامه پیدا کند، کمبود خواب میتواند روی سلامت کلی شما اثر بگذارد و شما را مستعد شرایط جدی پزشکی مانند چاقی، دیابت، فشار خون بالا و بیماری قلبی گرداند.
خواب خوب شبانه به ۷ روش می تواند سلامت شما را تقویت کند:
1. خواب ایمنی را افزایش می دهد.
اگر به نظر میرسد هر سرماخوردگی و آنفولانزای رایجی را گرفته اید، زمان خواب شما میتواند مقصر باشد. تداوم بی‌خوابی سیستم ایمنی شما را مختل میکند، بنابراین سیستم ایمنی شما کمتر قادر به مقابله با عوامل بیماری‌زا خواهد بود.
2. خواب می‌تواند باعث لاغری شود.
کمتر خوابیدن می‌تواند به معنی افزایش وزن باشد! مطالعات نشان داده که افرادی که در طول یک ۲۴ ساعت کمتر از ۷ ساعت می‌خوابند نسبت به کسانی که ۷ ساعت میخوابند، وزن بیشتری اضافه می‌کنند و در معرض خطر بیشتری برای چاق شدن هستند.
لِپتین/Leptin یک ماده شیمیایی است که در بدن ساخته و باعث القا احساس سیری می‌شود. در مقابل لپتین ما گرِلین/
Ghrelin را داریم که باعث می‌شود فرد احساس گرسنگی کند. مطالعات نشان داده افرادی که از خواب کافی محروم اند سطح لپتین پایین و گرلین بالایی دارند و همین موضوع باعث می شود احساس گرسنگی داشته باشند. البته باید توجه کرد که مکانیسم سیری و گرسنگی بسیار پیچیده‌تر از اینها است و به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. ولی رعایت هرکدام از این عوامل اثر و نقش خود را دارد.
3. خواب باعث افزایش سلامت روان می‌شود.
همان طور که پیشتر خواندید حتی یک شب بی‌خوابی می¬تواند باعث شود شما در روز بعد نتوانید از توانایی ذهنی و جسمیتان آنگونه که باید استفاده کنید. با این اوصاف جای تعجبی نمی‌ماند که بی‌خوابی مزمن و طولانی مدت منجر به اختلال‌های خلقی مانند افسردگی و اضطراب فراگیر در بزرگسالان میشود.
هنگامی که عادت‌های خواب و میزان خواب مبتلایان به اضطراب یا افسردگی مورد بررسی قرار گرفت، مشخص شد که اکثر آنها کمتر از ۶ ساعت در شب میخوابند.
4. خواب از دیابت پیشگیری میکند.
مطالعات نشان داده افرادی که کمتر از ۵ ساعت در شب میخوابند، در معرض افزایش خطر ابتلا به دیابت هستند. اینگونه به نظر میرسد که از دست دادن خواب عمیق با تغییر روشی که بدن گلوکز را مصرف می¬کند، منجر به دیابت نوع ۲ میشود.
5. خواب از بیماری های قلبی جلوگیری می‌کند.
به نظر می‌رسد کمبود خواب طولانی مدت با افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و افزایش برخی از مواد شیمیایی مرتبط با التهاب ارتباط دارد که ممکن است فشار بیشتری بر قلب شما وارد کند.
6. خواب میل جنسی را افزایش می‌دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد مردان و زنانی که خواب با کیفیت کافی ندارند، از دست دادن میل جنسی (کاهش میل جنسی) و علاقه کمتری به رابطه جنسی را تجربه می¬کنند.
مردانی که از آپنه خواب رنج می‌برند (اختلالی که در آن مشکلات تنفسی منجر به قطع خواب می‌شود.) سطح تستوسترون در بدنشان کاهش می‌یابد که می تواند میل جنسی را کاهش دهد.
7. خواب باعث افزایش باروری می¬شود.
ادعا شده است که مشکل در بچه دار شدن به عنوان یکی از عوارض کم¬خوابی در مردان و زنان است. ظاهراً اختلال خواب منظم می‌تواند با کاهش ترشح هورمون‌های جنسی باعث ناباروری شود.
چگونه خواب از دست رفته را جبران کنیم؟
اگر به اندازه کافی نمی‌خوابید، تنها یک راه برای جبران وجود دارد؛ بیشتر بخوابید!
این موضوع با یک شب زود خوابیدن رفع نمی شود. اگر شما ماه‌ها خواب محدودی داشته اید، بدهی قابل توجهی در خواب ایجاد کرده‌اید، بنابراین انتظار میرود بهبودی چند هفته طول بکشد.
از تعطیلات آخر هفته شروع کنید، سعی کنید یک ساعت یا ۲ ساعت بیشتر در شب بخوابید. راه انجام این کار این است که وقتی خسته هستید به رختخواب بروید و به بدنتان اجازه دهید تا صبح شما را بیدار کند. (ساعت زنگ دار مجاز نیست!)
ممکن است در ابتدا تا ۱۰ ساعت در شب بخوابید. پس از مدتی، مدت زمان خواب به تدریج به سطح طبیعی کاهش می‌یابد.
به کافئین یا نوشیدنی های انرژی‌زا به عنوان یک راه حل کوتاه مدت اعتماد نکنید. آنها ممکن است در کوتاه مدت انرژی و تمرکز شما را افزایش دهند، اما در دراز مدت میتوانند الگوهای خواب شما را حتی بیشتر مختل کنند.

چناچه تمایل دارید از گلریزان های فعال خیریه حمایت کنید کافی است وارد آن شوید و با مطالعه داستان خانواده از آن ها حمایت کنید.